L

lakto - lakto
land - lando
larga - larĝa
lasa - laca
lasta - lasta
lavi - lavi
leji - legi
leson - leciono
levi - levi
li - lasi
liba - kara
libi - ŝati
libro - libro
ligi - ligi
lin - linio
linguo - linguo
lo - la
lo plu - plej
lok - loko
longa - longa
ludi - ludi
lum - lumo
lundo - lundo

M

man - mano
manki - manki
manyer - maniero
mar - maro
mark - marko
marso - marto
matin - mateno
med - mezo
memi - memori
mes - monato
meyo - majo
mezuri - mezuri
mi - mi
mil - mil
mindi - signifi
minste - almenaŭ
minut - minuto
miri - rigardi
mirko - merkredo
mo - sed
moki - moki
moment - momento
mon - mono
mond - mondo
mont - monto
montri - montri
morti - morti
movi - movi
mul - multa
mund - buŝo
mur - muro
muy - tre

N

nagi - naĝi
nam - nomo
nara - venonta
nasi - naskiĝi
nasyon - nacio
natur - naturo
nazo - nazo
nera - nigra
nesa - necesa
nese - nepre
nesi - bezoni
neta - pura
nev - neĝo
ni - neniam
nila - nenia
nilo - nenio
nilun - neniu
nilye - nenie
nira - proksima
no - ne
nok - ankoraŭ
non - naŭ
nor - nek
nos - ni
not - noto
novembro - novembro
nox - nokto
nub - nubo
num - nombro
numbo - numero
nun - nun
nur - nur
nuva - nova

O

o - aŭ
obe - supre
obli - forgesi
odor - odoro
of - ofte
oje - hodiaŭ
ok - okulo
oktobro - oktobro
olso - ligno
om - homo
on - sur
onklo - onklo
openi - opinii
opro - verko
or - horo
ordo - ordo
orel - orelo
organi - organizi
osa - alia
ot - ok
otre - krom
oxi - okazi

P

pagi - pagi
pan - pano
papel - papero
pardoni - pardoni
pari - ŝajni
parli - paroli
parsi - aperi
part - parto
pasat - pasinta
pasi - pasi
pasten - kuko
patro - patro
pax - paco
pe - per
ped - piedo
pendi - pendi
peni - peni
pensi - pensi
perdi - perdi
perfa - perfekta
permi - permesi
person - persono
pes - peco
pesh - fiŝo
petro - ŝtono
pi - povi
plan - plano
plasyo - placo
platel - telero
plaza - agrabla
plazo - plezuro
plena - plena
plendi - plendi
pli - plaĉi
plori - plori
plu - pli
plude - plu
plum - plumo
pluv - pluvo
po - por
popla - populara
pordo - pordo
porti - porti
post - poŝto
pre - antaŭ
presi - premi
presider - prezidanto
presyo - prezo
prezenti - prezenti
pri - preni
pri - pri
prifi - preferi
primaver - printempo
problem - problemo
produki - produkti
profonda - profunda
promeni - promeni
pronta - preta
propa - propra
propozi - proponi
publa - publika
punt - punkto

R

raga - prava
rakomandi - rekomendi
rakonti - rakonti
ram - branĉo
raporti - raporti
ravelyi - veki
regni - regi
rek - rajto
rexa - rekta
rici - ricevi
ridi - ridi
rigri - bedaŭri
rika - riĉa
ril - rilato
rimed - rimedo
ripozi - ripozi
rispekti - respekti
rispi - respondi
riusi - sukcesi
rol - rolo
rompi - rompi
rondo - rondo
rozo - rozo
ruba - ruĝa
rufi - voki
rum - bruo
ruma - laŭta

S

sab - sabato
saga - saĝa
salti - salti
saluti - saluti
sama - sama
sana - sana
sata - sata
se - si
seka - seka
sekro - sekreto
sel - laŭ
selfa - mem
sem - ĉiam
sembla - simila
sen - sen
sendi - sendi
senti - senti
sep - sep
septembro - septembro
ser - vespero
sermoni - prelegi
shak - ĉiu
she - ĉe
shenso - scienco
shi - devi
ship - ŝipo
si - esti
si astonat - miri
sidi - sidi
sidil - seĝo
sila - silenta
simpla - simpla
siro - sinjoro
sirvi - servi
sit - ses
situo - situacio
skeli - kaŝi
ski - demandi
ski - peti
skiri - ŝiri
skop - celo
skribi - skribi
so - oni
sodene - subite
sola - sola
solyo - suno
soma - ia
soma - kelka
some - iel
somo - io
somun - iu
somye - ie
son - sono
sor - fratino
speco - speco
speri - esperi
spesa - dika
spi - scii
spozin - edzino
spozo - edzo
stando - stato
stari - stari
step - paŝo
sti - farti
sti - resti
strad - strato
su - sub
Sud - sudo
sufe - sufiĉe
suk - suko
sukro - sukero
sun - baldaŭ
supozi - supozi
sure - super
surte - precipe
sut - ŝuo

T

tablo - tablo
tasko - tasko
teatro - teatro
temp - tempo
teni - teni
tenti - provi
teo - teo
ter - tero
teribla - terura
ti - meti
tikel - bileto
timi - timi
tiri - tiri
to - ĉio
toki - tuŝi
tosorta - ĉia
toye - ĉie
tra - preter
trankila - trankvila
trans - trans
trati - trakti
travel - vojaĝo
tre - tri
tred - komerco
tri - trovi
tro - tro
tru - tra
tu - vi
tud - mardo

U

udi - aŭdi
uk - angulo
un - unu
universa - universala
urbo - urbo
us - ĝis
uske - eĉ
uti - uzi
utila - utila
uza - kutima

V

vagon - vagono
vali - valori
van - kiam
varma - varma
ved - vetero
veg - vojo
vek - semajno
vendi - vendi
veni - veni
venso - vendredo
vent - vento
vera - vera
verda - verda
verki - labori
vesti - vesti
veturi - veturi
vi - voli
vidi - vidi
vika - grava
vilda - sovaĝa
vin - vino
vinki - venki
vir - viro
vita - rapida
vivi - vivi
viziti - viziti
vizo - vizaĝo
vo - kie
vok - voĉo
vort - vorto

X

xena - fremda

Y

ya - jes
yem - vintro
yer - hieraŭ
yes - fojo
yul - julio
yuna - juna

Z

zeni - ĝeni
zero - nul
zi - ili
zom - somero

Sostantivos

Em som konkludos tange sostantivos in Neo les observazo, ke mi ar fat lejande textos in Neo: Generale lo markil de sostantiv in singo sar lo letro "o", ki star nel endo de vort. In pratik dok in singo un sostantiv par endi nonur pe "o", mo an pe un konsonel. Kas sar los reglos, les keos nos shar elgi un d et du kazos?

1. Es lo lasta konsonel in un sostantiv sar nur un, it endar pe et konsonel, sen letro -o.
Ezemplos:

dom (m) - in anglal: house
kam (m) - room
kat (t) - cat

Ye sar dok interesas kazos, van gre parso de nur un konsonel lo sostantiv endar pe "o". Ete sar po ezemplo dan, van lo konsonel sar "z":

kezo (cheese)
kuzo (cousin)
kazo (case)

Mi openar, ke in teorio so par ci "kez" ,"kuz" e "kaz", mo gre mi vidir lo vort "kuz"somye in Neo-texto e uske nel gran dixyonaryo de Neo,it sar komene skribat as "kuzo". E los vortos"kazo" e "kezo" nel gran dixyonaryo sar prezentatnur kon lo letro "o". Sar it un specal reglo o nur prif d autor? Mi no spar, den Arturo Alfandarino dar un klar rispo.

Es un sostantiv endar pe "s", komene it no ricar "o":

mes (month)
pes (piece)

mo mi vidir "pes"skribat an as "peso".

2. Es lo lasta konsonel in un sostantiv no sar un, mo du (zi star kune), nos shur adi lo letro "o" (mo no sem).

Ezemplos:

arbo (rb) - tree
urbo (rb) - city
erso (rs) - autumn

Arturo Alfandari dar lo plek, ke so shar uti "o", van lo pronunco jar dufa. Sur lo pronunco "arb","urb", "ers" dufa? Forse no, mo lo dixyonaryo ordonar ci "arbo", "urbo", "erso". Oselte ye sar kazos, van gre los du konsonelos ki star kune lo sostantiv dok no ricar "o":

sekund (nd)
moment (nt)

Forse nel kazo de "nd" e "nt" so no nesar "o". Mo nel vort "dominko" (Sunday) ye sar "nk"e dok lo dixyonaryo tote no prezentar lo posibleso de ci "domink". Lo sam situo rilar lo vort "enko" (no "enk") - grandson. Dete mi supozar, ke nel kazo de "nd" e "nt"nos par endi lo sostantiv sen "o", mo nel kazo de "nk" nos shar adi "o"(-nko). Mi no en trar klar reglos nel plekos da Arturo Alfandari, mo nel ut d et vortos in las textos mi akorgar tal manyeros.

Vortos kon "y" (kanyo - dog) shar i lo letro "o".

Ye sar an interesa eco tange los vortos kon letro "r": po ezemplo "dorf" (village) - Alfandari it utar sen "o", mo nel dixyonaryo ye sar an dua versyon: "dorfo". An lo vort "vort" sar tala:"vort" e "vorto". An "tempest" e "tempesto". Mo oselte, lo vort "mirko" (Wednesday) ni parsar sen "o". Zo, mi vidar simileso: lo letro "k" some it influar. "Dominko" no par si "domink"e "mirko" no par si "mirk". Sar eto soma reglo o no? Sar dufa ci.

Dete mi pensar formi sostantivos in Neo les folga reglo:

1. Kazo d un konsonel: endi un sostantiv pe yen konsonel kon du exepos: es it sar "z" o "j", adi "o" (-zo, -jo).

2. Kazo de du konsonelos starandas kune:

a. es zi sar "nd", "nt", "rt" e "st", endi un sostantiv ete: "mond", "mund", "moment", desert","kart", "vort", "tempest"

b. in os kazos endi un sostantiv pe "o"(ben ke Alfandari skribar ezemple "temp" e "prins").

Ma konklud sar tala, ke gre ye sar un generala reglo d ut de "o" e konsonelos sen "o", dok in pratik sar dufa decidi, van lo pronunco sar sufe iza sen "o". Dete Neo jar in som senso sembla a zonamat naturalismas interlinguos. Mo es somun prifar plu klar reglos, as in Volapuk o Ido, mi pensar, ke lo manyer, ke mi ar prezentat obe, sar bona.

Ye ristar nok un kazo - kom endi sostantivos kon sufixos (ezemple "edaro", "vorteyo"e no "edar", "vortey"). Mi en var skribi doe, in os mesajo.

In plural, sostantivos sem endar pe -os ("domos", "kamos", "dorfos", "vortos", "sekundos").

Mi an pensar, ke es somun utor sem "o" in kazo de tot sostantivos, eto no sor un eror. E probable simile, es so no utor "o" e sem lor un konsonel nel endo, an yeno no sor erora, kondisye lo pronunco ristor asay iza. Forse eto sar un kestyon de gust.

Som nuv ecos

Recente mi no skribir nuv postayos, donk sar ja tempo po som nuv ecos. In junyo mi endir lo Baza Vorteyo Esperanto-Neo, ki kontenar cir 600 vortos. Yer mi sendir un mesajo a mesajo-listo Friends Of Neo pri som konkludos tange l aspo de sostantivos in Neo. Kras mi sendor lo sam mesajo ik. Mi an ensor publikazo de konvertat Baza Vorteyo Neo-Esperanto. Mi dok it publikor ensande ab lastas letros d alfabet (prime sor lo letro Z) e doe folgor letros ver lo enso d alfabet. Et manyer utila, den van lo vorteyo sor pronta e ende so vor vidi l enta alfabet, los letros ab A us Z parsor dan verdicande akontre del kronologio, mo lo vorteyo minste sor plaza pol ok. Dete pli pardonu nun l akontra ordo, nel endo lo vorteyo se prezentor mele.